تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین
سه شنبه 29 اسفند

باهمکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

استاد امیرخانی : کوشش در هنر، منهای فضیلت و اخلاق، عقیم است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن خوشنویسان ایران،نشستِ نقد و بررسی آثار نمایشگاهِ استادانِ برجسته ی خطوط نسخ و ثلث در بزرگداشتِ هفته ی معلم برگزار گردید.

 

 

این پایگاه تصریح کرد؛ نشست فوق از سلسله فعالیت های کمیسیون فرهنگی و هنری این نهاد بود که در عصر روز دهم اردیبهشت ماه یکهزاروسیصد و نود و هفت؛ و در محل خانه هنرمندان ایران برپا شد. پیرو این خبر،استاد غلام حسین امیرخانی؛رئیس شورای عالی انجمن خوشنویسان ایران، در این نشست بر اهمیتِ فرهنگی و آموزه های تربیتیِ خوشنویسی در کلاس های تعلیم پرداخت و نقش انجمن و تلاش های آن را در شکل گیریِ سایر انجمن های هنری،اثرگذار دانست.ودر ادامه ی اظهاراتِ خود،به برگزاری جشنواره های منطقه ای،ملی و فراملی هم اشاره ای کرد و بر ظرفیت های رو به رشدِ آن نیز تأکید ورزید. ایشان در پاره ای دیگر از سخنانِ خود،درخشش جوانان را در این عرصه و پهنه،بسیار مهم و بر مراتب و مرتبتِ آن،اظهارخرسندی کرد و موفقیت این نسل در مسابقات جهانیِ حلیه شریف و ارسیکای ترکیه در چند سال اخیر را،از مصادیقِ این توفیق و افتخار  برشمرد.

چهره ماندگار خوشنویسی کشور، با تأکید بر این هنر شریف،از تلاش های مستمر و موثر در طول دوره های مختلف؛  خوشنویسی را گنجینه ای از معرفت و معارف انسانی و اخلاقی ذکر نمود و آن را یکی از ناب ترین و نجیب ترین مظاهر فرهنگی و از افتخارات تاریخی ایران بر شمرد.استاد امیرخانی در ادامه ی بیانات خود،خوشنویسی را نماینده ی تمام نمای هنر ایران و خوشنویسان را، در قیاس با سایر اقشار هنری،افرادی درون گرا،کم توقع و کم خطا ، قلمداد کرد؛ و بر همتِ خاضعانه ی ایشان،تأکید ورزید.

 به نقل از خبر فوق، وی اشاره ای هم به منتقدانِ این حوزه کرد و ضمن تجلیل از تلاش های صورت گرفته و تأیید جایگاه و ضرورتِ آن، گفت: عزیزانی که در چنین حیطه ای  وظیفه ی روشنگری و تولید انرژی می کنند؛ پیشنهاد می کنم : با مطالعه ی کمی و کیفی و حفظ آرامش؛ درصددِ ابراز عقیده و خدمت  باشند؛ و در معادلات ذهنی و علمی ،شرط انصاف و جوانبِ امور را در نظر بگیرند.ایشان به دنبال اظهاراتِ خود،جایگاه رفیع و پایگاهِ منیع خوشنویسی را،برای فرهنگِ ایران و سرافرازیِ ایرانیان،موهبتی بزرگ دانست و در حفظ این توفیق و امید،مأموریت های خوشنویسان را اگرچه دشوار،اما عزت آفرین و اثرگذار نامید.

استاد امیرخانی در این گردهمایی بر لزوم فضای گفتگو و هم اندیشیِ سالم نیز،اشاره و بر مراتب و موقعیتِ آن،چنین اظهار داشت : جامعه ی خوشنویسی، در کنار مشاقی و تعالیم خط،نیازمند معرفت و تمکین از آدابِ دوستی، اتحاد،خردورزی،گذشت و احسان است! آدابی که باعث نشاط و مایه ی بقاء و دوام خط و خوشنویسی این سامان باشد! ایشان در همین رابطه،به مراقبه و مکاشفه های هنری در آئین خط پرداخت و بروز هرگونه هندسه و کوششی را، منهای فضیلت و اخلاقِ حرفه ای، عقیم خواند.

این پایگاه خبری، با اشاره به مأموریت های فرهنگی و آموزشی انجمن،وجود جلساتی از این دست را بسیار ضروری دانست و محتوای نشست فوق را با بیانات استاد احمد عبدالرضایی ؛به عنوان دومین سخنران پی گرفت.برپایه ی این گزارش،ایشان عضو شورای ارزشیابی هنری و دبیر اجراییِ جشنواره ی آیات بود که در مقامِ کارشناس جلسه،اظهاراتی ارائه داد که در پی می خوانید.

وی خاطر نشان کرد؛ جایگاه خط نسخ و ثلث نسبت به گذشته بسیار متفاوت است! به گونه ای که می توانیم بگوئیم: حتی در صد سال گذشته با چنین رشدی مواجه نبوده ایم. استاد عبدالرضایی با پیگیری این بیان،تصریح کرد؛ گسست و شکافی که در این عرصه و در طول دوره ها با آن روبرو بوده ایم اکنون بحمدالله نیست! وی اشتیاق و تلاشی که توسط خوشنویسانِ معاصر و به ویژه، جوانان کشور در حال گسترش است را به یک نهضتِ هنری تشبیه کرد؛ و در پاسخ به برخی مطالبات و یا تردیدهای به ظاهر شوخ طبعانه؛ که انجمن خوشنویسان را به انجمن نستعلیق نویسان، نسبت می دهنداعلام کرد: به سببِ موفقیت های چشمگیری که در حال حاضر،در خطوط شکسته،نسخ و ثلث شاهد هستیم؛ می رویم تا انجمنی فراگیر،چند بعدی،ارزش آفرین و با ظرفیت های بالای کمی و کیفی  داشته باشیم. پیشکسوتِ عرصه ی خط،گواهِ این نمونه و نماد را جوانان متعهد و مستعدی دانست که با درخشش های عزتمند،در میدان عمل و مسابقات نسخ و ثلث،حتی گوی سبقت از رقبای ترکی خود را ربوده اند .

ایشان در پاره ای دیگر از سخنان خود،ارادت و اهتمامِ بانوان کشور در این خصوص را ستود؛ و با  تجلیل از این قشر و همه آنانی که با احساس مسئولیت،اعتماد به نفس و مشارکتِ فراگیر ،در رویدادهای هنری و فرهنگی،نقش آفرین بوده اند احساس خشنودی کرد و حضورشان را نیز، در جشنواره ی آیات،بسیار مثبت و امیدبخش ارزیابی کرد.این چهره ی درخشان نسخ و ثلث،با یادآوری و تشریح جشنواره ی آیات،به استناد نمایشگاه خانه هنرمندان ایران، نرخِ بالای شرکت کنندگانِ آن را رضایت بخش خواند و نمودار داوریِ آن را به واسطه ی یکی از مخاطبانِ سئوال کننده،که خواستارِ مکتوب و تنویرِ نظرِ داوران،نسبت به ارزیابیِ آثار و چگونگیِ امتیاز دهی و شاخص های آن بود را  بسیار دقیق،سالم و عالمانه ترسیم کرد و هم چنین بر قرائن آن، توضیحاتی داد. وی که در واقع،به نمایندگی از جامعه ی نسخ و ثلث نویسان در این نشست تخصصی،سخن می گفت؛مرور برخی از آثار را به طور فنی از نظر گذراند؛ که هریک حاوی نکات مهم و رهیافتی برای جویندگان این طریق و مسیر بود.

این استاد نام آشنای خوشنویسی، در بیانات خود،و در تأیید به دغدغه و پرسشی از سوی یکی از حاضران،در خصوص نقش انجمن،نسبت به اهمیت و تعلیم برخی خطوط،از جمله "محقق و..." این نوید را به جامعه ی مشتاق داد که شورای ارزشیابی نسبت به گسترش وایجاد فضای تعلیم و تعمیقِ ذائقه های هنری بی تفاوت نیست! وی اضافه کرد،چه بسا مصمم است در صورت احراز شرایط و رفع برخی موانع،مصوبات شورا و اراده ی جمعی آن را عملیاتی کند.

 استاد احمد عبدالرضایی در پاسخ به پرسشِ مشابه دیگری از سوی حاضرین،در خصوص ارزیابی و داوریِ آثار در جشنواره ها و مسابقات،که در ذیلِ آن،تاکیداتِ استاد سید حیدر موسوی(رئیس کمیسیون فرهنگی و هنری انجمن) هم مزید بر علت شد؛ بر ضرورت این گروه و تعریف جایگاهِ آن،از یک سو و برخورداری از سایر شخصیت های ممتاز و صاحبِ صلاحیت در این حوزه ،تاکید ورزید. عضو شورای ارزشیابی هنری، در نشست فوق،علاوه بر پاسخگویی وتشریحِ فضای حاکم بر آن، جایگاهِ مدرسان رسم الخط عربی را ،به موضوعات جلسه، افزود و مطالبی به تفصیل بیان کرد . ایشان در همین تریبون، با یاد و خاطره ی بزرگان فقید وسایر استادان دارای کرسی،گفت: علیرغم بهره مندی از وجود با برکت عزیزان،متاسفانه انجمن،در سالهای گذشته و نه چندان دور ،در برخورداری از مدرسان مجرب این رشته،از نظر آماری بسیار فقیر بود! به گونه ای که تعداد عزیزشان،به عدد انگشتان دو دست هم نمی رسید! ولی اکنون به مدد الهی  و پشتکار خوب خوشنویسانِ خوش فکر و پر تلاشِ این خطوط،و حمایت های معنوی و فکری استاد امیرخانی، در اقصی نقاط کشور،شاهد رشدِ قابل توجهی از تدریس و تأثیر این رشته  و اقلام  هستیم که مایه ی مباهات است.

 این کتیبه نگار قهار،سهم و جایگاه این آرمان و ادراک هنری را به واسطه ی ترغیب و ترویج ارزشهای دینی و فرهنگ معنوی،بسیار ارجمند و عزتمند برشمرد و بر موهبت و مرتبتِ این آداب،اظهار تواضع کرد.

بر اساس این گزارش،یکی از ویژگی های جلسه ی نقد و بررسیِ آثار نمایشگاه استادان برجسته ی خط نسخ و ثلث،ایجاد فضای گفتگوی عمومی و اظهار نظر مخاطبان بود! که در انتهای برنامه و با مشارکتِ تحرک بخشِ یکی از آنان، استاد علی جزایری(خوشنویس و منتقد هنرهای تجسمی)روبرو شد.به گفته ی منبع خبری از این رویداد، ایشان با موضوعیت بخشی به "حوزه ی نظری و استناد به خوانش های تصویری،مبانی تجسمی و کنش های خطاطانه" چنین رویکردی را مکملی برای ارزیابی آثار خوشنویسی عنوان کرد! و گرایش های نوجویانه و فردیتِ هنرمند را، به حکم نمونه های تاریخی در آن،امری بدیهی خواند و هنرمندان سنت خواه را، از وجود برخی تردیدها و خطرهای اینگونه ذهنیتِ تحلیلی و تطبیقی برحذر داشت !

این کارشناس هنر،محدود و محصور شدن به یک تکنیک و اندیشه را ،به بهانه ی وفاداری به سنت،عاملی تک بعدی دانست ؛ و نسبت به 2 اثر از مجموع آثار به نمایش درآمده در نمایشگاه را،که قرابتی با برداشتِ فکری خود داشت! به میدان مباحثه برد ! و در ذیل آن، بر وجود و اهمیتِ کمیته فنی، تحقیق و اتاقِ گرافیک در انجمن،انگشت گذاشت! این هنرمند منتقد ، در ابراز بیاناتش،که استاد امیرخانی هم حضور داشت ؛شیوه ی بیان و معناگرایی در تصویر و متن را به عنوانِ مجرای بنیان و استدلال در هنر،یاد کرد. ایشان با تاکید بر این مهم، چنین ساختاری را از یک سو، عاملی برای ترقی،تعالی و تعامل در ارکان هنر؛ و از سویی برای همزیستی با سایر رشته های هنری ،مهم دانست.و هم چنین بر مطالعه ی میدانی آن،تصریح کرد.

 جزایری با تأکید بر حفظ مواریثِ فرهنگی و اصالت های تاریخی که در طلیعه ی مراسم فوق، استاد امیرخانی هم به میزان و اعتبار آن توجه داشت ،خاطر نشان کرد : برای پاسخگویی به نیازهای جدیدِ زمانه، باید اندیشه ی زمان و حساسیت های آن را شناخت! و نقاط ضعف و قوت آن را به تناسبِ فرهنگ خوشنویسی ،مدیریت کرد. پیرو این خبر،ایشان در تشریح و تحلیلِ آثار هنری؛ مراتب نزول و صعود هنر را در تحولات اجتماعی،فرهنگی،سیاسی و حتی اقتصادی بسیار مهم دانست، و ارزیابیِ آن را، در دوره های مختلف، بدون توجه به این رویکرد،امری ناقص و فاقد وجاهتِ لازم دانست .این فعالِ هنری،نقش انجمن خوشنویسان ایران را در واکاوی و بازخوانیِ این مهم و ماجرا، جدی برشمرد؛و در پاره ای از اظهاراتِ صریح خود،برای خروج از سطحی نگری؛ احاطه بر ابزارهای شناخت را ضروری خواند و مصادیق آن را در فرهنگِ مطالعه،دانش تجسمی،ادبیات و تسلط بر شیوه های اجرا و آگاهی از دوره های تاریخی، نام برد.

 استاد جزایری در این نشستِ تخصصی، توجه بر الزامات هنرِ معاصر؛و تبِ تنوع گراییِ در هنر را، در کنار وفاداری به میراث گذشتگان،امری طبیعی دانست و یادآور شد؛ با مدیریت کارآمد، نگاه تکوینی و با در نظر گرفتنِ رفتارهای مفهومی و جذابیت های حسیِ زمان ،که ارمغان و محصول روزگار اکنون است؛ می توان با تأسی و افتخارِ همیشگی، از دست آوردهای موجود و بزرگان خود ،به تولیدِ انرژی های جدید در هنر و خوشنویسی اندیشید.