آثار خوشنویسی استاد علی شیرازی در موزه امام علی

این روزها موزه هنرهای دینی امام علی(ع) میزبان نمایشگاه های متنوعی از خوشنویسی، تصویرگری و نقاشی با محوریت عاشورا و ایام محرم است که آثار آن توسط هنرمندان بنام و سرشناسی خلق شده و در معرض دید عموم قرار گرفته است.

طبقه همکف موزه به آثار دو بخش نقاشی و خوشنویسی مزین شده است و در بدو ورود و نگاه اول با آثار خوشنویسی زیبایی روبه‌رو خواهید شد که به قلم استاد علی شیرازی کتیبه نویس معروف با اشعاری از محتشم کاشانی از بزرگترین شاعران مرثیه سرای شیعه به رشته تحریر درآمده است. ترکیب بند معروف «باز این چه شورش است که در خلق عالم است» مرثیه‌ای حماسی است که در سوگ سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) سروده شده است. اشعار محتشم کاشانی از ابتدا تاکنون نشانه و سمبل مراسم سوگواری شهیدان کربلا در ایام محرم بوده است. 
استاد علی شیرازی که در قلم جلی(کتیبه) از شناخته شده‌ترین خوشنویسان ممتاز و معاصر است، پروژه نوشتن کتیبه‌های عاشورایی را از سال ۱۳۸۴ شروع و پس از اتمام، در سال ۱۳۸۶ آن را به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران پیشنهاد کرد که با استقبال مدیریت وقت سازمان خریداری و در گنجینه موزه هنرهای دینی امام علی(ع) قرار گرفت. تذهیب این آثار زیر نظر ۳ تیم حرفه‌ای هر کدام به مدیریت یکی از استادان رامین مرآتی، محسن آقامیری و داریوش جلیلیان ظرف مدت ۶ ماه انجام شد و در مراسم باشکوهی به همراه برپایی چندین کارگاه با حضور مسئولین، مذهبان، استادان خوشنویس و صاحب نظران رونمایی شد.

کتیبه‌ نویسی، یکی از اشکال و گونه‌های ارائه خوشنویسی است که در تزئینات معماری، به‌ خصوص در دوره اسلامی رواج داشته است. در کتیبه‌نویسی بیشتر از خطوط عربی و کوفی استفاده می‌شد، اما تقریباً از دوران صفویه به‌بعد، کتیبه‌نویسی نستعیلق آغاز شد و ادامه پیدا کرد. آثاری که در این نمایشگاه نیز به نمایش درآمده، به خط نستعلیق است.

آنچه در کتیبه‌ نویسی مهم است، ترکیب‌بندی و اجراست؛ نکته مهمی که در آثار شیرازی به‌خوبی دیده می‌شود و با چنان مهارت و ظرافتی خطوط درکنار یکدیگر قرار گرفته‌اند که نقشی زیبا و چشم‌نواز را پیش روی دیدگان مخاطب قرار می‌دهند. این آثار طبق سنت خوشنویسی روی کاغذهای دست‌ساز خلق شده‌اند و در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند. نظم و ترتیب خطوط از مهمترین ویژگی این آثار است که نشان از مهارت کار این هنرمند دارد و با نگاهی کوتاه به آثار به‌خوبی می‌توان ردپای قلم و مرکب را روی کاغذ دید. 

کتیبه نویسی های شیرازی از شهرت بسیاری در سطح بین الملل نیز برخوردار است. ویژگی مهمی که کتیبه نویسی های این هنرمند را منحصر به فرد کرده اندازه و ترکیب دقیق و بی بدیل آن است که همه خطوط با ترکیبی ویژه و در اندازه های مشخص و یکسانی کنار یکدیگر قرار گرفته اند. به گونه ای که کشیدگی های خطوط مانند هم و به ‌صورت یکسان خلق شده و به شکل حیرت آوری یک‌ اندازه است.

دقت در آفرینش منظم این خطوط به حدی بالاست که دو سال پیش هجمه های علیه علی شیرازی و کپی بودن آثارش شکل گرفت. تا جایی که برخی ادعا می‌کردند تابلوهای کتیبه علی شیرازی پوستر است و به صورت کپی و پرینت ‌شده تولید شده‌اند و اساساً نمی‌توان با خوشنویسی و کار دست آثاری به این دقت و در اندازه های یکسان خلق کرد. همین ماجرا سبب شد تا به خواسته شیرازی آثار کتیبه نویسی‌اش از گنجینه موزه خارج شد و از نزدیک در معرض دید عموم قرار گرفت. از سویی دیگر هنرمندان سرشناس عرصه خوشنویسی نیز مراتب حمایت خود را از شیرازی اعلام کردند.این روزها نمایش دوباره این آثار در موزه امام علی(ع) فرصت بسیار خوبی برای علاقه‌مندان به هنر خط است که یکی از کم نظیرترین کتیبه نویسی‌های تاریخ خوشنویسی را از نزدیک ببیند و از آن لذت ببرند.

در این نمایشگاه ۱۵ تابلو از اشعار محتشم خوشنویسی شده و دیوارهای طبقه همکف موزه امام علی(ع) مزین به پیچ و خم این خطوط زیبا و اشعار ماندگار شده است. ابیاتی مانند «سرهای قدسیان همه در زانوی غم است»، « نگرفت دست دهر گلابی به غیر اشک؛ زآن گل که شد شکفته به بستان کربلا»، « زان تشنگان هنوز به عیوق می‌رسد؛ فریاد العطش ز بیابان کربلا» و ... از مجموعه ترکیب بندهایی است که به خط علی شیرازی به رشته تحریر درآمده است.