تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین
جمعه 10 فروردین

باهمکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

گزارشی از حراج خط و خوشنویسی در مرکز همایش‌های بین‌المللی رایزن

آثار هنری در حوزه خط و خوشنویسی اگرچه در طول تاریخ همانند هنرهای دیگر مورد توجه قرار نگرفته و به قولی مهجور مانده بودند اما از زمانی که این هنر برجسته و ممتاز با مبانی اسلام و قرآن مجید پیوند خورد انقلابی عظیم در عرصه خطاطی و خوشنویسی پدید آمد و از این رهگذر این هنر توانست با گام نهادن در مسیرهای جدید آثار متنوع و بی بدیلی را در عرصه هنرهای ایرانی اسلامی‌پدید بیاورد. رفته رفته این موضوع در میان افراد جامعه و حتی بیرون از مرزهای کشور مورد توجه قرار گرفت تا اینکه زمانی فرا رسید که این هنر در میان حراجی‌های معتبر از طرفداران بی شماری برخوردار شد تا جایی که برای فروش این آثار حراجی‌های تخصصی خط و خوشنویسی ایجاد گردید. حراجی‌هایی که مهمترین کار آنها فروش این آثار به طرفداران و دوستداران هنرهای ایرانی اسلامی‌بود. در همین راستا، چهارمین حراج تخصصی خط و خوشنویسی، هنرهای ایرانی و اسلامی، حراج باران، با ارائه نود و چهار اثر هنری و اشیا کاربردی عصر جمعه ۲۴ آبان در مرکز همایش‌های بین‌المللی رایزن برگزار می‌شود. محبوبه کاظمی‌دولابی، بنیان‌گذار و مدیر حراج باران با اعلام خبر فوق گفت: «بنا به‌رسم هر ساله، این رویداد به یکی از بزرگان هنر والای خوشنویسی ایران تقدیم می‌شود که چهارمین دوره به جایگاه یگانه استاد محمدحسین عماد الکتاب القزوینی ادای احترام می‌کند.» کاظمی‌افزود: «بخش نمایشگاهی حراج که مجوزهای آن از دو وزارتخانه صنایع‌دستی، میراث فرهنگی و گردشگری و فرهنگ و ارشاد اسلامی‌اخذ شده است عصر سه‌شنبه بیست و یکم آبان در مکان یاد شده آغاز به کار می‌کند و تا پنجشنبه در معرض تماشای علاقه‌مندان خواهد بود.» در این دوره هفتاد و یک اثر کهن که قدمت برخی‌شان به بیش از یک قرن می‌رسد، آثاری که از سده دوم هجری قمری تا دوره‌های تیموریه، صفویه، افشاریه، زندیه تا قاجار را در بر می‌گیرد و هر یک زوایای پنهان از بزرگی هنر ایرانی اسلامی‌را بازتاب می‌دهند، در کنار بیست‌وسه اثر معاصر که نمونه‌هایی شاخص از کارهای اساتید مبرز و نیز جوانان تثبیت شده هستند به دوستداران هنر پیشنهاد می‌شود.
چهارمین حراج باران با کلکسیونی کم‌نظیر از خوشنویسی‌های آیات مکرم قرآن مجید آغاز می‌شود که پیاپی روی میز حراجی می‌روند و شکوه ارادت هنرمندان ایرانی به دین مبین اسلام را به نمایش می‌گذارند.


نخستین اثر «مرغ بسم‌الله» اثر درخشان عبدالحسین قزوینی است که ۱۳۴ ساله است با مرکب دست‌ساز روی کاغذ دست‌ساز خلق شده و با قیمت ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان پیشنهاد شده است.
دومین اثر قطاعی «بسم‌الله» حاصل هنرمندی احمد تفرشی است اثری ۱۳۶ ساله که جلوه‌ای باشکوه از نام متبرک خداوند متعال را در کاغذی کوچک منقش کرده و ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان ارائه می‌شود.
غبار نویسی آیات اثر محمدجعفر تبریزی با قدمت ۳۳۸ ساله سومین اثری ست که روی میز حراجی می‌رود و ۱۵۰ تا ۱۷۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است.
به همین ترتیب برگ نفیسی از قرآن با خط کوفی، هفت سطری دو رویه که در سده دوم و سوم هجری قمری با مرکب دست‌ساز روی پوست آهو خلق شده ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان، برگ دیگری از قرآن با خط کوفی چهارده سطری که در قرن سوم و چهارم هجری قمری خلق شده ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان و برگ ارزشمندی از قرآن مربوط به سده پنجم و ششم هجری قمری با خط کوفی ۱۲ سطری دو رویه ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان ارائه می‌شود.
پنج برگ شاهنامه بسیار خاص که دوره تیموری و با خط نستعلیق خلق شده ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان، خط نقاشی گلزار اثری چشمگیر و جذاب از حسن زرین قلم که ۱۲۰ ساله است ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان، تصویر معراج حضرت رسول مکرم اسلام (ص) همراه با غبارنویسی اثر محمدابراهیم زرین قلم که ۱۳۲ ساله است ۱۱۰ تا ۱۳۰ میلیون تومان پیشنهاد می‌شود.
در چهارمین حراج باران چهار جلد کتاب خطی بسیار نفیس نیز به خریداران آثار هنری ارائه می‌شود: یک جلد کلام‌الله مجید بسیار ارزشمند اثر وقار شیرازی با خط نسخ، تحریر و مرکب مشکی با تذهیب طلا روی کاغذ دست‌ساز که در سال ۱۲۰۸ هجری قمری مزین شده و ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان ارائه می‌شود، کتاب ۲۱۶ ساله مثنوی شیرین و فرهاد، خط نوشته محمدرضا ابن ضیاءالدین، کتاب دعای دوره قاجار و کتاب منشات دوره افشاریه که باقیمت‌های متنوع عرضه می‌شود.
مرور بخش کهن این دوره حراج باران نشان می‌دهد نمونه‌هایی منحصر به فرد از نخبگان خط ایران از دوره‌های درخشان تمدن ایرانی اسلامی‌مانند میرزا غلامرضا اصفهانی، درویش عبدالمجید طالقانی، محمدحسین عماد الکتاب، میرزا احمد نیریزی، میرحسین تبریزی، میر سید حسین،
صدر الکتاب،علی شیر، واله اصفهانی،علی‌اکبر گلستانه و...
را از مجموعه‌های معتبر خصوصی گرد هم آورده است.

دو اثر در این حراجی بالاترین برآورد قیمت را به خود اختصاص داده‌اند: یک نقاشی مینیاتور و خط که چهره نواب اکبری بیگم (زوجه پادشاه هندوستان) را منقش کرده و توسط هنرمند هندی در دوره زندیه خلق‌شده پنج تا شش میلیارد تومان تخمین زده شده و اثر بسیار خاص خوشنویسی منشور حقوق بشر کوروش اثر حسین نیک طلب که حاصل هشت سال کار این هنرمند است و با خوشنویسی و هنر فیروزه کوبی روی عقیق تابلویی ۶۵ کیلویی خلق شده که هشت کیلو و ۳۰۰ گرم فیروزه و ۱۸ و نیم کیلو عقیق در آن به کار رفته و ۲ تا ۲ و نیم میلیارد تومان برآورد قیمت خورده است.
در کنار این آثار هنری یازده شی کاربردی که منقش به زیباترین خط نوشته‌های ایرانی اسلامی‌است نیز عرضه می‌شود از بازوبند قرآنی تا مهر، کلاه، ادوات جنگی، عصا، ظروف و... و سه انگشتری که گران‌بهاترینشان انگشتری آیه‌الکرسی اثر حسین یساول است که ۹۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان برآورد قیمت شده است.
چهارمین حراج باران همچنین ۲۳ اثر از نمونه‌هایی شاخص از هنر معاصر خط و هنرهای ایرانی اسلامی‌را عرضه کرده است که نام‌های پرآوازه در آن حضور دارند از جمله غلامحسین امیرخانی، رضا مافی، کیخسرو خروش، علی‌اشرف صندوق آبادی، یدالله کابلی، فرامرز پیلارام، ناصر اویسی و ...و جوان‌ترها محمدرضا توابی، عین الدین صادق زاده و ...
حراج تخصصی خط و خوشنویسی، هنرهای ایرانی و اسلامی‌در حالی عصر جمعه ۲۴ آبان به چهارمین دوره خود پای می‌گذارد که اسفندماه گذشته با فروش ‌‌11 میلیارد و 769 میلیون تومان رکورد خود را ارتقا داد و با فروش یک جلد مصحف شریف قرآن کریم به قیمت هفت میلیارد و هفتصد میلیون تومان رکورد گران‌ترین اثر به فروش رسیده در یک حراجی هنری در ایران را به ثبت رساند.