آیین تجلیل از استاد عبدالله جواری سرپرست شعبه کرمانشاه و چهره ماندگار خوشنویسی با حضور اعضای شورای عالی و چهره های برجسته موسیقی و فرهنگی

   بر اساس این گزارش، در این مراسم که روز جمعه 9 مهرماه 1395 درشهرستان کرمانشاه برگزار گردید  ریاست انجمن خوشنویسان ایران استاد غلامحسین امیرخانی ، دکتر محمد حسین ساکت نماینده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، اعضای شورای عالی و مدیر اجرائی انجمن خوشنویسان ایران آقای عارف براتی،  میر جلال الدین کزازی استاد زبان و ادبیات فارسی، محمدعلی سلطانی مورخ و هنرمند، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، قاسم جاسمی نماینده مردم کرمانشاه در مجلس، شهردار کرمانشاه،  مدیرکل سازمان میراث فرهنگی استان و جمعی از هنرمندان و هنردوستان حضور داشتند.

** ریشه فرهنگ ایران زمین در کرمانشاه نگاشته شده

 استاد غلامحسین امیرخانی پیش از ظهر روز جمعه در مراسم تجلیل از استاد عبدالله جواری خوشنویس برجسته کرمانشاهی که در محل تالار انتظار این شهر برگزار شد، با تاکید بر اینکه باید حق زبان را ادا کرد، اظهار داشت: اگر ذره ای این زبان تغییر کند به کسانی که حق بزرگی بابت پاسداشت و حفظ آن به گردن ما دارند، مدیون می‌شویم.

وی بر پاسداشت زبان فارسی تاکید کرد و افزود: کرمانشاه استانی است که ریشه و بن مایه فرهنگ ما در آن نگاشته شده است و بسیاری از کشورهای منطقه و اطراف ما در زبان، خود را وامدار ما می دانند.

امیرخانی در ادامه گفت: ما خوشنویسان، دلبسته ادبیات بی نظیر فارسی هستیم و جان دلمان را هر روز و نو به نو تازه می کنیم و هم اکنون، فرهنگ ما دارد خودش را مدیریت می کند و پاسدارانی چون شما دارد. وی اظهار کرد: حتی کسانی که در ناسا کار می کنند همه می دانند که ایرانی هستند و من به عنوان یک خادم فرهنگ نگران نیستم، چون اینان یک نفر می روند و چند نفر باز می گردند.

امیرخانی همچنین از ابتکار یک جوان کرمانشاهی که یک تابلوی خوشنویسی استاد امیرخانی را که شعری از سعدی بود و به تابلو صوتی تبدیل کرده بود، رونمایی کرد و این تبدیل سه گانه فارسی به شکلی نو با امکانات روز را بسیار جای خرسندی دانست. و نیز بااشاره به ایجاد انجمن خوشنویسی از ۶۰ تا ۷۰ سال پیش گفت: هم اکنون این انجمن ۳۶۰ شعبه در ایران دارد و قابل مقایسه با هیچ دستگاهی نیست و دلیل این اتفاق را نیز پیوند این هنر با دل مردم ایران دانست.

امیرخانی خطاب به مردم کرمانشاه گفت: شما مردم این دیار همواره نگه دارنده مرزهای کشور خصوصا در ۱۰۰ سال اخیر بوده اید. وی مصیبت های به وجود آمده در دنیا را ناشی از خلا فرهنگی دانست و گفت: اگر فرهنگ در جای خود قرار گیرد این اتفاقات تبدیل به هم اندیشی می شد در غیر اینصورت این اتفاقات تبدیل به دشمنی و تقابل می شود.

امیرخانی با بیان اینکه معلم و مدیر جهان را اداره می کنند، گفت: بنده به عنوان کسی که ۵۰ سال معلم و مدیر بوده ام می گویم حتی آمریکا را مدیرشان اداره می کنند نه سیاستمداران؛ و ۲۰ سال اخیر فهمیدند که با فرهنگ جهان را می توان تغییر داد نه آتش. وی افزود: ما نیز باید با یک اندیشه پایدار، فرهنگ ایران را معرفی کنیم و باید به فرهنگیان ایران فرصت داده شود تا فرهنگ آفرین شوند.

امیرخانی گفت: عشق به کمال است که می تواند جای منفعت را بگیرد و از انحراف جلوگیری کند. وی با اشاره به شخصیت استاد جواری، او را فردی تلاشگر، ایثارگر و با اخلاق دانست و گفت: امروز بیش از ۵۰ استاد طراز اول خوشنویسی در استان کرمانشاه فعالیت دارند.

**خاک پای همه هستم

  استاد عبدالله جواری، از برگزاری این مراسم تجلیل اظهار خوشحالی کرد و گفت که خود را در حد این همه تقدیر نمی داند.
او افزود: تنها می توانم بگویم خاک پای همه بزرگان و عزیزان هستم.
دونوازی آرشام خرسندپور و بهنام محمودیان، سخنرانی و شعرخوانی و اهدای هدیه به چهره ماندگار خوشنویسی کرمانشاه از دیگر بخش های مراسم بود.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه جناب آقای ابراهیم رحیمی زنگنه در ادامه افزود: چون جمع دانشمند و فرهیخته ای است دوست دارم سوالی را طرح کنم و آن این است که آیا عشق از حسن به وجود می آید یا حسن است که عشق را به وجود می آورد. رحیمی زنگنه ادامه داد: هم حسن است که عشق را به وجود می آورد و هم عشق حسن را به وجود می آورد و کسی حسن را می بیند که کرشمه معشوق که همان راز و رمز جلال خدا است را درک می کند.

** ایران، بنیادگذار سه گانه هنر جهان

  استاد میر جلال الدین کزازی ظهر جمعه در آیین تجلیل از استاد عبدالله جواری، خوشنویس برجسته کرمانشاهی که در محل تالار انتظار شهر کرمانشاه برگزار شد گفت: سلام و دور بر شما که در این بزم بشکوه گرد آمده اید که یکی از فرزندان نیک این دیار استاد عبدالله جواری را گرامی بدارید. وی افزود: دوشینه در بزمی دیگر از همین گونه که در شهر سنقر برپا داشته می شد من اندکی در باره هنر خوشنویسی، پیشینه، ارج و ارزش آن در این سرزمین سپند اهورایی که همواره سرزمین گرامی و روزی ده هنر زیبایی و دلاوری بوده است، سخن گفته ام. استاد زبان ادب پارسی تصریح کرد: یکی از نکته های نغز که بر آن انگشت نهاده ام این بود که سه هنر در پهنه و عرصه  تاریخ و فرهنگ ایران، هنرهای برتر و بنیادین بوده است. در درازنای تاریخ این سرزمین ایرانیان در این سه هنر همه بنیان گذار بوده اند هم پیشتاز  و راهگشا. وی یکی از این سه هنر را هنرسخنور دانست و گفت : آشکارترین این هنرهای سه گانه که پیوندی تنگ و ساختاری و اندام وار با هم دارند، هنر سخنوری است.

استاد کزازی افزود: بی هیچ گزافه، آوازه هنر ایران در جهان و به ویژه در ایران نو پس از اسلام، به پاس سخن گفته اند. وی ادامه داد: ما ایرانیان بدان می نازیم و سر برمی افرازیم که نخستین سروده آیینی  جهان در این سرزمین در پیوسته است و آن گاهان زرتشت بوده است. این چهر ماندگار کشور یاد آور شد: تاریخ نویسان یونانی گفته اند که  در دربارهای ما ایرانیان، پیشه خنیا، رواج داشته است. مردمی باید دیری با این هنر بوده باشند در پیوندی ژرف بوده باشند تا پیشینه ای اندک اندک پدید آید. هنری دیگری که باید به دریغ گفت که کمتر با آن آشناییم، هنر خنیا، جادوی زیر و بم است.

 وی افزود: من به آواز بلند می گویم ما ایرانیان بنیانگذار این هنر در جهان  بوده ایم و تنها به یک برهان برای گواه بگزیده نشانی نیکو در استوار داشت این گفته بسنده می کنم. استاد کزازی یاد آور شد: چندی پیش یک کاشی از دل خاک در چغازنبیل خوزستان بیرون کشیده شد  که به هزار چهارم ه میلاد برمی گردد و نگاره ای بر این کاشی نقش بسته است که مایه شگفتی است. وی تصریح کرد: گروهی هم نواز هستند، با سازهایی که هنوز آشنای ماست و هنردستان آن را به کار می گیرند. به درستی نمی دانیم که چه کارکردی می داشته است. این چهره ماندگار کشور افزود: در گوشه ای از این نگاره آواز خوانی را می بینیم که گرم گلبانگ مینوی و ایزدی است. در این رفتار باستانی ویژه، که آوازخوانان را به گلبانگ زنان و موذنان ارزانی داشته اند می بینیم. آواز خوان دو دست خود را فرا گوش خود نهاده  که امروز  گلبانگ زنان این کار را انجام می دهند.

وی ادامه داد: دیری در این سرزمین که نه تنها سپند سخن است و سرزمین برجسته خنیا هست  دیری باید سروده باشند که گروهی هم نواز پدید آیند. خنیاگران نامدار اروپایی که ما ایرانیان گوش به ساخته هایشان می سپاریم وامدار ما ایرانیان هستند. استاد کزازی تصریح کرد: هنگامی که خنیا، از ایران، در نخستین سده های هجری، به یاری تازیان آندلسی، به اروپا راه می یابد، دگرگونی بنیادی در اروپا می نهد.

وی سومین از این سه گانه هنری را خوشنویسی دانست و گفت گاهی می گویند خوشنویسی پیشینه تاریخی در ایران ندارد که این سخن بی پایه است. استاد کزازی تصریح کرد: پیشینه خوشنویسی در ایران  به دوران هخامنشی برمی گردد که برترین آن را در سنگ نبشته داریوش بزرگ آشکارا  می توان دید. تاریخ که بر سینه تخت، ستبر و ستوار بیستون نگاشته شده است . وی افزود: اگر باریک در این سنگ نبشته بنگریم، هنر خوشنویسی را آشکارا پیش روی خواهیم یافت. آن میخ های نغز و به سامان و هماهنگ در کنار هم جای گرفته اند که بی هیچ گمان و گزافه، آفریده هنری را پدید آورده اند.

این چهره ماندگار کشور تاکید کرد: خوشنویسی در ایران هنری سپند مینوی  و آیینی بوده است. تنها کشوری که این هنر در آن کاری شگفت انگیز، آیین گستر، بی مانند و ورجاوند  شمرده می شده است، ایران است.  هنگامی که مانی آیین خود را در جهان می خواست بگسترد، پایه دین گستری خود را بر خوشنویسی و نگار گری  نهاد. آنچه از پیروان مانی به جای مانده است، آراسته به  خوشنوشته است، در کنار نگاره. بیهوده نیست، دفترهای مانی کیان در فرهنگ و ادب برجسته تری. نمونه های زیبایی و دلفروزی و هوش ربایی شده اند. انجیل زنده یا همان انگلیون و ارژنگ  نمادهایی شده اند.

وی خاطر نشان کرد: بارها سخنوران ایرانی، هنگامی می خواستند زیبایی به چند و چون را بستایند از ارتنگ و انگلیون یاد آورده اندو این سه تن، سه گانه ای را پدید آورده اند که به پاس سه گانگی، پیوندی پایدار و  پگسست ناپذیر  با یکدیگر پدید آورده اند. این پژوهشگر برجسته گفت: در نمادشناسی ایران ۳ مانند ۷ مانند ۱۲ نماد بوندگی(کمال) است. ما هنوز هم بدون آنکه بدانیم و بخوانیم این بوندگی را به کار می بریم، در سوگ یا سور آیینی سه روزه یا ۷ روزه  و سرانجام ۴۰ روزه را داریم. هر زمان که اسفندیار یکی از خوان ها را پشت سر می نهاد، گرگسار را فرا می خواند و سه جام را باده می نوشد. نمودهای سه را همچنان  می توانیم پی گرفت. ایرانیان در این  سه هنر به ستیغ و فراز نای می رسند. هر کدام گوشه ای است از آن سه گوش.  خوشنویسی پارسی، پیوندی تنگ با سخن پارسی داشته است. هیچ شاهکار ادب پارسی نیست که بارها، خوش نوشته نشده باشد. خنیای ایرانی پیوندی تنگ تر با این سخن دارد. ما هنوز نتوانسته ایم، خنیای خود را از چیره گی سخن به در آوریم. سخن راستین پارسی، آمیخته با خنیاست، از همین رو که سروده های کنونی در دل و جان، شایسته نیافته اند.

وی گفت: اگر ما سخن سنجانه، خنیا شناسانه، زیبا به این خوشنویسی بنگریم، در خروش خنیا و پیوند آن خوشنویسی را می توانیم دید. خموش در پیچ و خم هنر راستین.

استاد کزازی با اشاره به هنرهایی که بی بهره از این سه گانه اند گفت: این هنرها هرگز  در دل و جان ایرانیان جایی شایسته نیافته اند چون بی بهر از خنیا و هماهنگی و در پیوستگیند.  کرمانشاه سرزمین آن سه گانه در پرفروغ ترین نمود آن است و جای شگفتی نیست که خوشنویسی چون استاد جواری در این شهر هنر که من آن را شهر ماه می نامم باشد.

استاد کزازی با بیان اینکه این گفتار با سروده ای به پیشگاه استاد جواری ارمغان می دارم گفت: خوشنویسان همواره پرشماره بوده و هستند. و آن ارزش های والای انسانی در این استاد است که ما می شناسیم که باعث این نکوداشت شده است. وی با اشاره به ویژگی خودشیفتگی که خاص هنرمندان است افزود: استاد جواری توانسته است با خوی و خیم درویشانه خود این ویژگی ساختاری هنری یعنی خودشیفتگی را لگام بزند.

در پایان استاد کزازی چندی بیتی را که برای استاد جواری سروده بود قرائت و به وی تقدیم کرد.

** در محاصره زبانی و خطی هستیم

 محمدعلی سلطانی مورخ و پژوهشگر کرمانشاهی در این مراسم، با سلام و درود به بزرگان هنر دیار کرمانشاه اظهار داشت: استاد امیرخانی که اکنون در این جمع حضور دارند کسی است که بعد از میرزای کلهر، بار خوشنویسی را به دوش گرفت و الان هم با سن ۷۰ سال بار انجمن خوشنویسان ایران را به دوش کشیده است.

وی با بیان اینکه آرشیو هنری چندانی در کرمانشاه نیست، تصریح کرد: داشتن میراث به تنهایی ما را وارث نمی کند، بلکه آنچه ما را وارث می کند، آگاهی در مورد میراث است و یکی از مهمترین میراث ها، خوشنویسی است.

سلطانی همچنین با بیان اینکه آنچه استقلال ملی ما را باعث می شود، خوشنویسی و زبان است، اظهار داشت: بعد از ۶ دهه انجمن خوشنویسان ایران به مرحله پژوهش قدم نگذاشت و مانند یک دانشگاه خودنمایی نکرد، این بود که زمانی که یکی از اساتید و نبوغ خوشنویسی به میدان قدم گذاشت، کتب خط خوشنویسی را از کتاب ها حذف کردند و ما از کشورهای منطقه و همسایه در مرحله تهاجم خطی هستیم و این به این دلیل است که می خواهند ما هویت خود را مانند ترکیه که ۵۰ سال پیش هویت خود را از دست داد، از دست دهیم.

وی ادامه داد: اما ما چون گذشته هویت خود را در تهاجمات حفظ کردیم، الان هم پایداری می کنیم و علی رغم بسیاری از مباحث غلط، ایران در گسترش اسلام و از طریق خط نقش بسیار مهمی داشته و بسیاری از کشورهای منطقه از این نظر وام دار ما هستند.

استاد ادامه داد: امروز که با آوردن موبایل ها دارند خط ما را تغییر می دهند و در افغانستان و ترکیه این کار را کردند، اما ترکیه برای احیا ادبیات خود حتی تا مرزهای چین نیز خطوط و ادبیات خود را گسترش می دهند و با پشتیبانی دولت های معلوم الحال زبان ترکی استانبولی را در ۲۵۰ کشور دنیا گسترش می دهند.

سلطانی با بیان این سوال که «چرا باید زبان فارسی باید در مقابل زبان ترکی استانبولی که پیشینه ما را ندارد، معلوم الحال باشد»، گفت: باید به هنرمندان حوزه خط و ادب پارسی توجه شود تا این خط و ادب فارسی به نسل کنونی و آتی به عنوان پشتیبان استقلال این ملت منتقل شود.

این مورخ و پژوهشگر کرمانشاهی در ادامه با اشاره به شخصیت و تلاش های استاد جواری، گفت: وی از پرورش یافته گان استاد نجومی و اولین برگزار کننده نمایشگاه خط در کرمانشاه بود و جزو کسانی است که اولین حرکت های فرهنگی را در کرمانشاه انجام داده است.

سلطانی افزود: در آن زمان بسیاری از احزاب سیاسی، فعالان و جوانان عاشق و سرگردانی که از سوختن و انفجار آزرده بودند و برای آنچه که رگ حیاتی استقلال ملی که خط و زبان ما بود را احیا کرده و زنده نگاه دارند سه مرکز در کرمانشاه به عنوان مراکز هنری در کرمانشاه به وجود آمد که یکی بیت آیت الله نجومی، یکی هم منزل پدری آستاد جواری بود.

وی جواری را یکی از اساتید با اخلاق دانست که شاگردانش با هزینه خود کلاس برگزار می کنند تا این استاد بزرگوار بیاید و تدریس کند.

سلطانی با بیان اینکه اگر خط و زبان ما از دست برود، همه چیز ما رفته است، تصریح کرد: زبان مادری ما کردی و زبان ملی ما فارسی است که هیچگاه آنها را از دست نخواهیم داد. وی خطاب به مسئولان هنری کشوری اظهار داشت: هنرمندان برجسته ای در کرمانشاه  فعالیت می کنند که مایه افتخار این دیار و ایران هستند و باید آنها را دریابید.

سلطانی همچنین خطاب به استاد، جواری گفت: امروز شما در آستانه ۶۰ سالگی هستند و تولد شما را که تولدی دیگر است تبریک گفته و گرامی می داریم.

رونمایی از سردیس استاد «پرتو»

همچنین نمایش ۱۱۰ اثر از آثار هنرمندان خوشنویسی استان کرمانشاه از دیگر برنامه های این همایش بود. همچنین در حاشیه برپایی این نمایشگاه از سردیس "استاد پرتو" شاعر برجسته کرمانشاهی رونمایی شد.

گفتنی است، کارگاه آموزشی نیز ساعت ۱۵ در محل دانشکده فرهنگ و هنر علمی - کاربردی کرمانشاه برگزار گردید.