تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین
جمعه 10 فروردین

باهمکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

استاد میرزا محمّدکاظم تهرانی

میرزا محمّدکاظم تهرانی معروف به «میرزا کاظم» فرزند شیخ محمّد مجتهد تهرانی و از خطاطان زبردست قرن سیزدهم و نیمه نخست قرن چهاردهم قمری بود.
وی نزد سیّد علی حکّاک مشق خط میکرد و در خط نستعلیق و شکسته نستعلیق استاد شد و سیاه مشق های ارزشمندی از او باقی مانده است.

میرزا محمد کاظم طهرانی معروف به میرزا کاظم از خوشنویسان پرآوازه نیمه دوم قاجار است که لقب او «انجم نقط» به معنی ستاره نقطه‌هـا می‌باشـــــد. میرزا کاظم نستعلیق را به شیوه میرحسین خوشنویس‌باشی و شکسته را به شیوه عبدالمجید طالقانی می‌نوشت. وی از شاگردان سید علی حکاک و همدوره میرزا غلامرضا اصفهانی و میرحسین خوشنویس باشی بوده است. مرحوم میرزا کاظم فرزند شیخ محمد مجتهد طهرانی و برادرزاده شیخ عبدالحسین طهرانی ملقب به شیخ العراقین بوده. تاریخ دقیق ولادت و حتی وفات و محل دفن این خوشنویس بلندمرتبه مشخص نیست ولی طبق آثاری که دیده شده شاهزاده رکن الدوله که از شاگردان ایشان هم بوده گفته شده تا سال ۱۳۲۵ قمری در حیات بوده است.

او بیشتر به سر سطر‌نویسی و سیاه‌مشق علاقه داشته و ندرتاً چلیپا هم می‌نوشته و از ایشان کتابتی هم دیده شده است. خاطرنشان می‌شود سنگ مزار ناصرالدین شاه قاجار هم به خط این خوشنویس شهیر است که در خلوت کریمخانی کاخ گلستان نگهداری می‌شود. از شاگردان میرزا کاظم می‌توان به احمد قوام‌السلطنه و محمد حسن وثوق‌الدوله و میرزا ید‌الله کجوری و شاهزاده رکن الدوله و علینقی کاتب همایون عبدالغفار همدانی سید عباس احمدیان علی مخصوص ،محمد تقی کمال و غیره یاد کرد. این نکته لازم به ذکر است که پس از درگذشت میرزا غلامرضا اصفهانی که از خوشنویسان بلندآوازه دوره قاجار بوده بیشتر شاگردان و علاقه‌مندان ایشان برای گرفتن تعلیم به محضر میرزا کاظم رسیده‌اند. میرزا کاظم فرزندی هم داشته به‌نام غلامرضا پاک نهاد که در خوشنویسی از شاگردان میرزا غلامرضا بوده است.

وی نستعلیق را به شیوه سیّد حسین خوشنویس باشی و شکسته را به شیوه درویش عبدالمجید طالقانی بسیار استوار می‌نوشت و معلم خط شاهزاده محمّدتقی میرزا قاجار رکن‌الدوله و فرزندانش بوده است. نام یکی از شاگردانش را سیّد عبّاس ذکر کرده اند که قطعه ای از او به خط گلزار موجود است.

آثار شناخته شده او بین سال های ۱۲۷۸ تا ۱۳۱۸ق نوشته شده است. میرزا محمّدکاظم تهرانی در سال ۱۳۲۵ق بدرود حیات گفت.