جهش تولید با مشارکت مردم
جمعه 7 اردیبهشت

باهمکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

پیامهای تبریک ثبت جهانی خوشنویسی ایران در یونسکو (صفحه دوم)

--------------------

۲۵ آذر ۱۴۰۰ «برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی در ایران»  در شانزدهمین جلسه کمیته بین دولت ها حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسید.

شادباش به هنرمندان خوشنویس وهنردوستان  سراسر خطه ی ایران زمین 
         انجمن خوشنویسان قدس

--------------------

بنام خدای هنر آفرین 

بهار عالم حُسنش دل و جان تازه می دارد 

هنر خوشنویسی به حقیقت یکی از ناب ترین و ارزشمند ترین هنرهای دنیا است که خاستگاه و آغاز آن از سرزمین هنر پرور ایران بوده، به نوعی که لطائف و ظرائف این هنر اصیل بر کسی پوشیده نیست و همواره در طول تاریخ و اعصار مختلف مورد توجه اندیشمندان و هنرمندان و عالمان زمان قرار داشته است.
هنری است که هم جایگاه خاص دارد و هم عام.  هم نظر فرهیختگان جامعه را به خود جلب نموده و هم در میان عموم مردم از اهمیت والایی برخوردار است. 
حال که پس از مدتها تلاش و پیگیری،  به همت بلند هنرمندان ارجمند و مسئولان محترم انجمن خوشنویسان ایران و دیگر سازمان ها و نهادهای فرهنگی و هنری و اجتماعی کشور، از جمله: نمایندگی محترم یونسکو در ایران ، وزارت محترم میراث فرهنگی و گردشگری و انجمن خوشنویسان  ایران" به عنوان میراث هنری ناملموس بشری در سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسیده است، نهایت سپاس و تقدیر را داشته و این رویداد تاریخی مهم را ارج می نهیم. 
از خداوند متعال برای همه عزیزان و هنرمندان خوشنویس و نهادهای فرهنگی مربوط به این هنر اصیل و ناب خصوصا انجمن خوشنویسان ایران به عنوان شمع و چراغ پر فروغ خوشنویسی کشور آرزوی شایستگی‌های فراوان و قدر و منزلت افزون خواهانیم. 
امید که چنین باد.....

مدیر ، اعضاء شورا و بازرسان انجمن خوشنویسان شعبه کرمان

--------------------

ثبت جهانی پرونده "برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنو‌یسی در ایران" در شانزدهمین نشست کمیته بین‌الدول حفاظت از میراث‌فرهنگی ناملموس به عنوان هفدهمین میراث جهانی ناملموس کشورمان، خدمت مردم شریف استان تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.

کشور ایران با تاریخ و تمدن چند هزار ساله، میراث فرهنگی غنی و پرباری دارد که فرهنگ مردمان سرزمین ما از زمان ایران باستان تاکنون را به تصویر می‌کشند. پس از ثبت آثار تاریخی و طبیعی ایران در فهرست یونسکو، در طول سال‌های اخیر برخی از آثار معنوی کشور ما نیز در فهرست میراث معنوی یونسکو قرار گرفته‌اند و تلاش برای معرفی هرچه بیشتر آثار فرهنگی ایران به جهان ادامه دارد.

حال اتفاق شیرین ثبت جهانی"برنامه پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی ایران" و نقش و اهمیت «میرعلی تبریزی» در تاریخ هنر ایران به عنوان اولین کسی که قلم نستعلیق را قانون‌مند کرد، در این میان بسیار پررنگ است. او خط نستعلیق را صورتی منظم بخشید و چارچوبی برای آن وضع کرد و آن را به‌صورت یک خط مستقل درآورد.

کوشش‌های میرعلی تبریزی به عنوان واضع خوشنویسی نستعلیق چنان ارزشی دارد که موجب ثبت عنوان "تبریز، خاستگاه خط نستعلیق" در فهرست آثار ملی شد. در میان خطوط ایرانی و عربی، خط نستعلیق به‌گواه آثار آفریده شده به‌عنوان زیباترین خط و برتر از خطوط اسلامی شناخته شده و آن را «عروس خطوط اسلامی» نامیده‌ شده است.

ثبت جهانی پرونده "برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنو‌یسی در ایران" را به عنوان هفدهمین میراث جهانی ناملموس کشورمان تبریک گفته و از تمام کسانی که برای تحقق این موفقیت ارزشمند همت کردند تشکر و قدردانی می‌کنم.»

احمد حمزه زاده

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی

 

با یاد حق

به همت و پیگیری هنرمندان دلسوز و مسئولان محترم، انجمن"خوشنویسان" هنر اصیل، نجیب و شریف ایران زمین به عنوان هفدهمین میراث ناملموس به نام سرزمین پرگهرمان ایران عزیز  در سازمان یونسکو ثبت جهانی شد.

بی شک پیگیری مداوم جمله اعضای محترم انجمن خوشنویسان ایران در تثبیت و فرجام این رویداد و رخداد بزرگ ملی بسیار موثر بوده است.

اعضای انجمن شعبه صحنه این اتفاق بسیار خجسته را تبریک و شادباش می گوید واز عوامل این رخداد فرهنگی تقدیر و تشکر مینماید.

زندی پیام مدیر شعبه صحنه

 

 

بنام خداوند جان آفرین

قلم برقص که رقصت شکوه شیدایی ست

برقص، رقص تو در صفحه ها تماشایی ست

چنان غزال بنه ،لب به چشمه های دوات

چوناز دخترکان هزارناز هرات

(آتش کرمانشاهی )

شایسته است ،تلاشهای مجدانه وپیگیریهای دلسوزانه تمامی دست اندرکاران انجمن خوشنویسان ایران را در راستای به ثبت رسانیدن هنر والا ومعنوی خوشنویسی ایران ، ارج نهاده وخدای سبحان را بخاطر این توفیق، شکر وبرای تمامی دلسوزان فرهنگ وهنر این مرز وبوم سلامت وسعادت آرزو نماییم.

انجمن خوشنویسان کرمانشاه

 

 

به اسمه الجمیل،

 و به نام آنکه به قلم قدرت، دفتر آفرینش را به زیباترین و باشکوه ترین خط سرشت، و آنگاه خود را احسن الخالقین خواند؛ و هزاران آفرین بر روان آن بیش بها مردان که لمحه‌ای از آن جمال ازلی را بر صفحه وجود ابدی نمودند؛ از مسجد جامع اصفهان که شکوه هنر خوشنویسی قرن چهارم و پیش از آن را بر خود دارد، تا دیگر مساجد و مدارس و تکایا و بناهای بشکوهی که از میر امیر تا محمد صالح، و از محمدرضا امامی تا میرزا غلامرضا اصفهانی، نمایشگاهی ابدی را فراروی اصفهان و ایرانیان به ودیعت نهاده اند.

 انجمن خوشنویسان استان اصفهان با ارج نهادن به فعالیت یکایک آنان که در راه ثبت هنر خوشنویسی ایرانی به عنوان میراث هنری ناملموس بشری در سازمان مفخم یونسکو تلاشی داشته‌اند، بر خود از مقوله فرض می‌داند که به ویژه تلاش نمایندگی محترم یونسکو در ایران، وزارت میراث فرهنگی وگردشگری و انجمن خوشنویسان استان قزوین را به ذکر نام تقدیر نماید؛ و امید که زین پس پایگاه های اصیل خوشنویسی ایران همچون اصفهان و تبریز و شیراز بیش از پیش قدر بیند و منزلت یابد.

 ایدون باد!

 رئیس انجمن خوشنویسان استان اصفهان؛

علی فرزانه.

--------------------

خط زیبا خاک را زر میکند

تبریک و شادباش  فراوان به خوشنویسان ایران زمین

ابراهیمیان

انجمن خوشنویسان شهرکرد

مرکز استان چهارمحال و بختیاری

--------------------

اینجانب به نمایندگی از خوشنویسان استان کهگیلویه و بویر احمد این رخداد عظیم را به جامعه خوشنویسی و جامعه هنری ایران بزرگ تبریک عرض می کنم.

و امیدوارم شاهد شکوفایی این هنر اصیل درکشورمان باشیم

سید علی نقی کرامت

انجمن خوشنویسان شعبه یاسوج

--------------------

با سلام و عرض ادب و احترام

به نمایندگی از طرف تمامی هنرمندان و خوشنویسان استان خراسان رضوی ، صمیمانه از تلاشهای بی شائبه عزیزان و دست اندرکاران بویژه دبیر کل محترم کمیسیون یونسکو جناب آقای دکتر ایوبی،  برای ثبت «  خوشنویسی ایران » در فهرست جهانی یونسکو ، تشکر کرده  و این رخداد بزرگ را به خوشنویسان ایران زمین  تبریک و تهنیت عرض می نماییم .

به امید دستاوردهای بیشتر

« انجمن خوشنویسان ایران شعبه مشهد»

--------------------

مدیر بخش میراث فرهنگی ناملموس در مرکز میراث ناملموس تهران گفت:

«کشورمان با نوشتن «برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی ایران» ادعا می‌کند به الگویی رسیده که می‌تواند از خوشنویسی در ایران پاسداری کند، در حالی که پرونده‌های سایر کشور‌ها مانند ترکیه و عربستان فاقد چنین ادعایی است.»

 به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی؛ شروین معظمی گودرزی گفت: «ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که ثبت در فهرست «برنامه‌ها، طرح‌ها، و فعالیت‌های پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس» به معنای آن است که عنصر میراث‌فرهنگی مورد نظری که برای آن برنامه ارائه شده است نیز در دل همین پرونده به ثبت رسیده و تنها وظیفه کمیته بین دولتی در مورد پرونده‌ها، این است که به بررسی صلاحیت ثبت آن پرونده‌ها بپردازد.»

مدیر بخش میراث‌فرهنگی ناملموس در مرکز میراث ناملموس تهران افزود: «این اقدام آن قدر مهم است که یونسکو برای پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در سطح بین‌المللی فصل مشخصی را تحت عنوان «پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در بعد بین‌المللی» یعنی فصل چهارم کنوانسیون را به آن اختصاص داده است. این فصل متشکل از سه ماده از ماده ۱۶ تا ماده ۱۸ است. ماده‌ی شانزدهم مربوط به ثبت عناصر میراث زنده در «فهرست معرف میراث‌فرهنگی ناملموس بشریت» است که تنها به رؤیت‌پذیرتر شدن عناصر میراث‌فرهنگی می‌پردازد.»

او ادامه داد: «ماده هفدهم به «فهرست میراث فرهنگی ناملموس نیازمند پاسداری فوری» مربوط است که اساسا به پاسداری از عناصر مورد بحث می‌پردازد. ماده هجدهم دفتر ثبت «برنامه‌ها، طرح‌ها، و فعالیت‌های پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس» است. ثبت از نوع سوم از همه مهمتر و سخت‌تر بوده چرا که دولت پیشنهاددهنده باید علاوه بر اقدامات پاسدارانه‌ای که در پرونده‌های ذیل فهرست‌های دیگر هم می‌آید، باید برنامه مشخصی را برای اقدامات خود ارائه دهد.»

*ثبت برنامه‌های مربوط به پاسداری از میراث ناملموس بسیار مهم‌تر از ثبت در فهرست‌های دیگر است.

آقای گودرزی تأکید کرد: «به نظر من ثبت برنامه‌ها و فعالیت‌های مربوط به پاسداری از میراث ناملموس بسیار مهم‌تر از ثبت در فهرست‌های دیگر است، زیرا دولت مورد نظر متعهد به انجام برنامه مشخصی برای پاسداری از میراث زنده مورد نظر می‌شود. نکته مهم این است که وقتی پرونده‌ای را در قالب ماده هجدهم ثبت می‌کند به این معناست که یونسکو وجود میراث‌فرهنگی مورد نظر را پذیرفته که در پس آن برنامه‌ی مربوط به آن را مورد بررسی قرار داده و نهایتاً قبول کرده است.» 

مدیر بخش میراث‌فرهنگی ناملموس در مرکز میراث ناملموس تهران تصریح کرد: «مطابق بند اول ماده ۱۸ کنوانسیون ۲۰۰۳، کمیته بین دولتی بر مبنای پیشنهاد‌های تسلیم شده از سوی کشور‌های عضو و هماهنگ با معیار‌هایی که مقرر است، این کمیته، تعریف و به وسیله مجمع عمومی وضع شود به شکل دوره‌ای برنامه‌ها، طرح‌ها و فعالیت‌هایی کشوری، زیرمنطقه‌ای یا منطقه‌ای را برای پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس که تشخیص می‌دهد به‌شکلی مناسب اصول و اهداف این کنوانسیون را منعکس می‌کند انتخاب و ترویج خواهد کرد. در این راستا نیاز‌های ویژه کشور‌های در حال توسعه را در نظر می‌گیرد.» 

او ادامه داد: «مطابق بند سوم ماده ۱۸، کمیته عملیاتی‌سازی، طرح‌ها، برنامه‌ها و فعالیت‌های مورد اشاره را با انتشار تجربه‌های موفق همراه می‌کند و در این راستا راهکار‌هایی را مورد استفاده قرار می‌دهد که مقرر است توسط همین مرجع وضع شود.» 

ثبت ۳۸ پرونده مربوط به برنامه ملی پاسداری از زمان تشکیل کنوانسیون ۲۰۰۳

آقای گودرزی عنوان کرد: «تهیه چنین پرونده‌هایی بسیار سخت است و به همین دلیل هم تعداد این نوع از پرونده‌ها در فهرست‌های سه‌گانه یونسکو در کنوانیسیون ۲۰۰۳ بسیار کم است. از میان ۶۲۹ میراث‌فرهنگی ناملموس که توسط ۱۳۹ کشور که از زمان تشکیل کنوانسیون پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو ۲۰۰۳ تاکنون به ثبت جهانی رسیده است، تنها ۳۸ پرونده مربوط به برنامه ملی پاسداری بوده یعنی حدود یک شانزدهم پرونده‌ها است.» 

اقدام ارززنده وزارت میراث‌ فرهنگی برای ثبت هنر سنتی خوشنویسی ایران در یونسکو

مدیر بخش میراث‌فرهنگی ناملموس در مرکز میراث ناملموس تهران درباره «برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی ایران» که به عنوان هفدهمین عنصر فرهنگی ناملموس ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است، گفت: «هنر سنتی خوشنویسی ایران در برنامه‌ها، طرح‌ها و فعالیت‌های پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسیده است و این اولین اقدام وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است که چنین برنامه‌ای را نوشته که جا دارد از تمام دست اندرکاران این پرونده از جمله نویسندگان، مدیران و کارشناسان میراث‌فرهنگی قدردانی کرد.» 

*ثبت «برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی ایران» به عنوان یک الگو برای سایر کشور‌ها

او افزود: «این ثبت جهانی به پایداری همیشگی هنر خوشنویسی ایرانی کمک بسیار مهمی می‌کند و می‌توانیم یک برنامه جدی‌تر با حضور کارشناسان وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، اساتید خوشنویسی و کارشناسان یونسکو بنویسیم که به زبان انگلیسی نشر شود تا به عنوان یک الگو برای سایر کشور بر روی سایت یونسکو قرار گیرد تا کشور‌های دیگر بتوانند از این برنامه استفاده کنند و آن را با توجه به شرایط و مقتضیات برای کشور خود بومی‌سازی کنند.» 

آقای گودرزی عنوان کرد: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که پرونده "برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی ایران" به خوبی کلیت هنر خوشنویسی را معرفی کرده است و برنامه‌های خود را برای این پاسداری آن اعلام کرده است. این برنامه نشان می‌دهد که دستگاه‌های دولتی به همراه سازمان‌های مردم‌نهاد مربوطه در کنار یکدیگر دست به دست هم دادند تا چنین برنامه‌ای نوشته شود که در زندگی مردم جامعیت داشته باشد.»

مدیر بخش میراث‌فرهنگی ناملموس در مرکز میراث ناملموس تهران گفت: «از دید یونسکو پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس به معنای منجمد کردن این نوع از میراث نیست. یعنی قرار نیست که میراث زنده عینا همانی باشد که در گذشته بوده است، بلکه با تغییر زندگی و بنا به مقتضیات روز اجتماع مورد نظر ممکن است تغییراتی در آن میراث به‌وجود آید.» 

*هنر خوشنویسی در جای‌جای زندگی مردم حضور دارد

او افزود: «پرونده ارسالی به یونسکو نشان می‌دهد که به‌نوعی همه از خوشنویسی استفاده می‌کنند برای مثال در کتب درسی مقاطع مختلف از فونت‌هایی با توجه به رسم‌الخط ایرانی استفاده شده است. خوشنویسی در جای‌جای زندگی مردم حضور دارد و مثال‌های فراوانی برای آن وجود دارد. زیبایی این میراث‌فرهنگی ناملموس در جاری و ساری بودن آن است که خود را با شرایط روز کنونی تطبیق داده است و با خلاقیت ایران این هنر ماندگار می‌شود.» 

*ثبت خوشنویسی توسط ترکیه صرفا جنبه معرفی دارد

آقای گودرزی درباره ثبت هنر خوشنویسی ترکیه در فهرست معرف میراث‌فرهنگی ناملموس بشریت گفت: «این نوع ثبتی که ترکیه انجام داده است صرفا جنبه معرفی دارد در حالی‌که ثبت «برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی ایران» فراتر از معرفی است و جمهوری اسلامی ایران در این پرونده علاوه بر معرفی هنر خوشنویسی نشان می‌دهد که این هنر در ایران سابقه طولانی دارد و جزو میراث‌فرهنگی ناملموس ایران است یعنی هنری که وجود داشته و دارد که برای آن برنامه نوشته می‌شود. این تصور برای عده‌ای از افراد وجود دارد که چرا وزارت میراث‌فرهنگی هنر خوشنویسی ایران را ثبت نکرد در حالی‌که این تصور اشتباه است.»

مدیر بخش میراث‌فرهنگی ناملموس در مرکز میراث ناملموس تهران افزود: «هنر خوشنویسی همچون بوستانی است که ترکیه و عربستان و کشور‌های همراه آنان تنها به ارائه تصویری از این بوستان بسنده کرده‌اند، در حالی که ایران برای این ماندگاری و رؤیت‌پذیری بیشتر این بوستان، برنامه ارائه داده است.» 

*فهرست ثبت اقدامات خوب پاسدارانه مطابق با روح کنوانسیون ۲۰۰۳ است

او تأکید کرد: «همان‌طور که دبیر سابق کنوانسیون پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو ۲۰۰۳، خانم سیسل دویل، در مصاحبه خود با هانا اشرایبر و لوکاس لیزینسکی اعلام کرده است، فهرست ثبت اقدامات خوب پاسدارانه مطابق با روح کنوانسیون ۲۰۰۳ بوده و بهترین نوع ثبت است و همیشه جاری و ساری است و با ثبت آن فعالیت‌ها و آموزش‌ها ادامه دارد.» 

آقای گودرزی ادامه داد: «با توجه به اینکه تنها ۱۸ سال از عمر کنوانسیون پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو ۲۰۰۳ می‌گذرد، ۱۸۰ کشور عضو آن هستند که نشان از سرعت نفوذ این کنوانسیون دارد. نخستین کشور‌هایی که به این کنوانسیون پیوستند، هیچ کدام اروپایی نبودند. الجزایر نخستین کشور و سپس ژاپن، کره جنوبی، چین و گابن عضو این کنوانسیون شدند.» 

مدیر بخش میراث‌فرهنگی ناملموس در مرکز میراث ناملموس تهران بیان کرد: «هرچند تهیه این نوع از پرونده‌ها دشوارتر از دو نوع دیگر است، اما امیدوارم بیش از پیش مورد نظر مدیران مربوطه قرار بگیرد چرا که بر این باورم که عناصر میراث ناملموس بسیاری در ایران وجود دارد که می‌توان برای آن‌ها برنامه‌ی ملی و حتی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تهیه کرد.»